Minder zout eten hoeft niet saai te zijn

Te veel zout is ongezond, maar eten zonder zout is toch smaakloos en eentonig? Nee hoor, te veel zout eten is vaak een gewoonte en die kan je makkelijk afbouwen. Minder zout is goed voor je hart en bloeddruk, en de alternatieven voor zout zijn minstens even lekker. 

Minder zout eten is goed voor je gezondheid

Zout speelt een belangrijke rol in de vochtbalans van je lichaam en in de werking van spier- en zenuwcellen. Te veel zout kan helaas leiden tot verschillende gezondheidsklachten zoals verhoogde bloeddruk, hart- en vaatziekten en nierziekten.

Hoeveel zout per dag mag je dan eten?

De aanbeveling is om minder dan 5 gram zout per dag in te nemen. In realiteit consumeren we gemiddeld het dubbele per dag. Veel te veel dus, en dat gaat ten koste van onze gezondheid. Kijk daarom altijd goed naar het etiket. Daarop staat per 100 g de hoeveelheid zout. Zo kan je makkelijk inschatten hoeveel van de dagelijks aanbevolen hoeveelheid zout je binnenkrijgt. Groenten, fruit, aardappelen en andere onverwerkte producten bevatten voor de duidelijkheid geen toegevoegd zout.

Waar zit veel zout in?

Ongeveer 80% van het zout dat we innemen komt uit bereide etenswaren uit de winkel. De overige 20% voegen we zelf toe aan tafel of in de keuken. Zout wordt industrieel toegevoegd voor onder andere de smaak, structuur, houdbaarheid en bereiding. Zo speelt zout bijvoorbeeld een rol bij de bereiding van gefermenteerde producten. Je merkt het, vooral in kant-en-klare voeding zit veel zout. De gouden regel is: bereid je maaltijden zo veel mogelijk zelf. Zo beslis jij, en niet de producent, hoeveel zout je binnenkrijgt.

Voedingsmiddelen waar veel zout in zit, zijn onder andere kant-en-klare maaltijden, kant-en-klare soepen en sauzen, gerookte producten, vleeswaren, kaas, hartige snacks zoals chips, borrelnootjes en brood. Pas op met bouillonblokjes, deze bestaan voor een groot deel uit zout. Gebruik maar één bouillonblokje per liter water in plaats van de aangeduide hoeveelheid op de verpakking.

Kant-en-klare kruidenmengelingen bevatten vaak veel zout. Kijk steeds de ingrediëntenlijst na. Het ingrediënt dat het meest in het voedingsmiddel voorkomt, staat bovenaan en het ingrediënt met het kleinste aandeel vind je onderaan. Aan voedingsmiddelen uit blik wordt doorgaans ook zout toegevoegd, tenzij anders vermeld op het etiket. Niet-bereide diepgevroren producten bevatten daarentegen geen toegevoegd zout. 

Zout vervangen zonder smaak te verliezen

Zout is een sterke smaakmaker waardoor het makkelijk overheerst in een gerecht. Bovendien is te veel zout eten vaak een gewoonte. Als je geleidelijk aan minder zout toevoegt, zal je dat amper merken. Zelfs als je het zoutgebruik plots verlaagt zal je dat na een tijdje ook gewoon zijn.  

Minder zout eten is allesbehalve saai. De alternatieven zijn zelfs erg lekker. Verse kruiden zijn een goede vervanger voor zout. Ze voegen smaak toe aan een gerecht, zonder de negatieve gevolgen voor je gezondheid.

Koken zonder zout, hoe doe je dat?

Koken zonder zout kan zeker. Dat geeft je lekker veel ruimte om te spelen met kruiden en andere zoutvervangers. Met deze tips breng je elk gerecht op smaak:

• (Verse) kruiden bestaan in alle smaken en zijn hierdoor een goede vervanger voor zout. Gebruik een kruidenwijzer om de kruiding perfect af te stemmen op je gerecht. Denk aan:
  • salie bij varkensvlees,
  • tijm, laurier en peterselie bij groenten,
  • basilicum bij Italiaanse gerechten,
  • munt in een yoghurtdressing,
  • bieslook bij eieren,
  • koriander bij Aziatische gerechten
  • chili con carne, en
  • dille bij vis.
• Ook ui, look, gember en citroen geven smaak aan een waaier van gerechten.
• Werk een gerecht af met een flinke draai van de pepermolen of voeg verse pepers toe.
• Gemarineerde gerechten of gerechten ‘en papillot’ zijn smaakbommetjes, zonder dat je het zoutvaatje hoeft leeg te schudden. Gebruik volop (verse) kruiden, maar wees matig met vet.
• Wist je dat rauwe, gestoomde en kort gekookte groenten hun natuurlijke smaak maximaal behouden? Laat groenten en aardappelen nooit in water liggen of langer koken dan nodig. Zo behouden ze niet alleen meer smaak, maar ook meer vitaminen. Twee vliegen in één klap. 

Zeezout is ook maar gewoon zout

Tenslotte nog een mythe ontkrachten: Himalayazout, zeezout of andere hippe zouten zijn niét gezonder dan gewoon keukenzout. Zout is zout, ongeacht de oorsprong of het imago. Wat wél waar is, is dat het zout dat de bakker gebruikt voor het maken van brood jodium bevat. Om een jodiumtekort te vermijden, engageerden de bakkers zich, op vraag van de overheid, om voortaan gejodeerd zout te gebruiken.  

Heb jij een van onze recepten geprobeerd? Of ken je zelf nog een lekker gerecht dat je graag met ons wilt delen? Laat het zeker weten via Facebook, Instagram of Twitter met #lekkervanbijons!