Twee vrouwen staan aan de vistoog in de vistrap. Ze scheppen verse garnalen in witte zak. Echte vissersvrouwen met een hart voor verse vis.

Waarom de Oostendse Vistrap een begrip is in onze kustregio

Half zeven op een zomerse dag, de zon begint op te komen boven de haven van Oostende. Aan ‘den Trap’ wordt er ijs uitgeschept in de marktstalletjes en netjes uitgespreid. Anderen sleuren met (vooralsnog lege) kisten en wie dat niet doet, hangt aan de telefoon. De vissersboten lopen binnen.

De Oostendse Vistrap is een uniek instituut. Het is een vismarkt die grotendeels rechtstreeks wordt bevoorraad door eigen vissersboten. De verkoop gaat niet via de vismijn en de vis gaat in de regel helemaal nergens anders naartoe dan naar de klant, daar op de plek waar hij werd aangeland. In het hoogseizoen van de garnaal wordt eveneens een gedeelte van de vangsten van de kustvissers aangeboden via de visveiling op de veilklok.

Ondertussen lopen drie schepen, het één na het andere, binnen. Aan de achterkant van het marktgebouwtje worden de boten gelost, vervolgens gaat elk schip in zijn eigen plek liggen. Nu kunnen de vissers gaan slapen tot ze deze namiddag weer vertrekken. Hun vrouwen en dochters nemen het over voor de verkoop.

Visverkoopster aan de Vistrap

De vis is verser dan vers

En dan - net na zeven - verzamelen zich enkele mensen op een discrete afstand van de marktstallen. Ze wachten. Bijna woordeloos worden ze bediend met grote pakken garnaal. Garnaal is veruit het belangrijkste aanbod hier. Er zijn ook andere vangsten, uiteraard. Samen met de ‘kaviaar van de Noordzee’ komt er wat platvis: pladijs, tong, bot en hier en daar zelfs een tarbotje. Het is duidelijk: de vis is hier kraakvers.

Sabine Vanderwal staat al 27 jaar aan de Trap, zegt ze zelf. Op haar schort staan twee scheepsnummers geborduurd: O-152 en O-190. De vissers spreken over hun boot met het nummer, niet met de gegeven naam, hier respectievelijk de ‘Aran’ en ‘Renhilde’. “Na de zomer schakelen we over op ander tuig”, zegt Sabine en dan vangen we ook wel kabeljauw, wijting en hondshaai die wij vroeger kochten als ‘zeepaling’. Maar de platvisjes zijn de zomervisjes”. Hoe zij het liefst haar vis eet? “Niet te moeilijk doen: bakken in vele beuter!” De Oostendenaars kijken neer op het gebruik van bloem bij het bakken van visjes: “Goed droog wrijven, een hete pan en veel boter, dat moet genoeg zijn. De meest tekenende bereiding van onze kust is misschien nog 'e stutte met e ploate': je bakt een pladijs in de boter, dan schep je de filets van de graat en vleit die op twee bruine boterhammen. Zout en peper en de bakboter over de boterham gieten. Boterham sluiten en bijten. Lekker dat dat is!”

Een topadresje, ook voor toeristen

Het is al heel wat later wanneer de toeristen beginnen binnen te wandelen. Er zijn er ervaren bij, die precies weten wat ze willen, er zijn er die twijfelen, die de hele handel op de trap wel ‘authentiek’ vinden, maar toch niet durven kopen. “Neeneen, wij kijken alleen maar.”

Maar dan zijn er ook die echt wel thuis zijn op de vistrap. Fabienne komt van diep in het binnenland, maar is dikwijls aan zee: “Ik kom naar hier en neem dan altijd garnalen en vis mee naar huis. Voor ons, voor de buren en andere vrienden thuis”. Dat zijn dus meerdere kilo’s per keer. “Ik heb de vis hier leren kennen”, zegt ze. “Garnalen kopen we alleen net voor we naar huis vertrekken. Tenzij om er hier van te smullen op ons appartementje, met een boterham, wat tomaat en mayonaise”. Voor de vis ligt het ietsje moeilijker. “Vers gevangen platvis is bijna niet te bakken. Verse tong bijvoorbeeld gaat in de pan krullen en trekken. Niet te doen. Die neem je rustig mee naar huis, je legt ‘m in de koelkast en bakt ‘m een dag of twee later. Veel beter!”

Garnalen proeven aan de toonbank

Garnalen moeten inderdaad zo vers mogelijk zijn, aan boord werden ze al gekookt, maar zo heel vers van de boot zijn ze op zijn lekkerst. En verse garnalen kun je daarenboven héél makkelijk pellen. Iedereen kan het! Na het smullen blijven dan de koppen en staarten over om een fumet mee te koken voor vissoep. Tweemaal genot van één keer kopen.

Ga jij ook wel eens langs aan de Vistrap in Oostende voor verse garnalen of een stukje seizoensvis? Laat het ons weten en post een leuke foto of video via Facebook, Twitter of Instagram met #lekkervanbijons.

Blijf op de hoogte van de allerlaatste nieuwtjes en zet ook onze Pinterest- of YouTube-account bij je favorieten of schrijf je in voor onze nieuwsbrief!