Zelfoogsten in Zemst: ontdek het verhaal van Vlinderveld

Tussen de akkers van Zemst vind je een unieke plek waar biologische landbouw, lokale gemeenschap en duurzaamheid hand in hand gaan: bioboerderij Vlinderveld. Sinds zeven jaar runt Davy deze zelfoogstboerderij, waar leden hun groenten rechtstreeks van het veld plukken. “Het is meer dan een boerderij, het is een manier van leven,” zegt hij overtuigd.

Van IT'er naar boer: een bewuste sprong

Davy ruilde zijn carrière als IT’er in Brussel in voor het leven op het land. “Ik was elke dag uren onderweg en droomde intussen van een groener bestaan,” vertelt hij. Podcasts over kleinschalige landbouw, cursussen permacultuur en stages bij andere CSA-boerderijen wakkerden zijn passie aan. Toen de biologische gronden van Vlinderveld vrijkwamen via de organisatie De Landgenoten, greep hij zijn kans. “Ik zei tegen mijn vrouw: ik denk dat ik boer word.”

Op Vlinderveld staat Davy er niet alleen voor. Hij werkt met seizoensarbeiders en lokale helpers. Bovendien zijn er maandelijkse samenwerkdagen waarop leden vrijwillig de handen uit de mouwen steken. “Het is niet verplicht, maar altijd gezellig. Soms staan we met vijftien mensen te wieden of te planten.”

Zelfoogst, pakketten én markten

Vlinderveld biedt een aantal formules aan. Leden kiezen uit zelfoogst, groentepakketten of aankopen via de markt. “Sommige mensen willen zelf in de aarde wroeten, anderen zoeken vooral gemak,” legt Davy uit. “Bij ons kan het allemaal — en vaak combineren ze zelfs. ”De zelfoogstformule is eenvoudig: gezinnen schrijven zich in en krijgen toegang tot het veld, waar ze zelf hun groenten oogsten volgens het seizoen. “Op het veld geven bordjes aan wat klaar is om te oogsten. Als er twijfel kan ontstaan hoe er geoogst moet worden, dan staat er een kleine uitleg bij.” 

Voor wie minder tijd heeft, zijn er pakketten met seizoensgroenten. “We houden het gevarieerd. Ben je bijvoorbeeld geen liefhebber van venkel, dan houden we daar rekening mee,” zegt Davy.

Daarnaast staat Vlinderveld op twee markten: eentje in Zemst (Schom) en eentje in Mechelen. Op de markt vind je zowel eigen teelt als aanvullingen van collega-bioboeren en coöperaties. “Lokaal als het kan, Europees als het moet — maar altijd eerlijk en biologisch.”

Het ritme van de seizoenen

Vlinderveld teelt een breed gamma aan groenten, altijd met het seizoen mee. “We hebben geen verwarmde serres, dus we volgen de natuur.” In de zomer vind je er tomaten, courgetten, paprika’s en boontjes. In de winter domineren kolen, prei, spinazie en winterpostelein. “Er is het hele jaar door iets te oogsten.”

Specialere soorten — zoals witte aubergines of palmkool — maken het aanbod verrassend. “We kweken ongeveer 10 à 15% ‘speciallekes’.”

Biologisch van nature

Dat Vlinderveld biologisch is, stond voor Davy buiten kijf. “Ik heb nooit met chemische pesticiden gewerkt. Voor mij was dat vanzelfsprekend.” Hij nam het biocertificaat van de vorige boer over en bouwde verder aan een gezond ecosysteem. Een belangrijk onderdeel? Zorg voor de bodem en agro-ecologie. “Ik ben voorstander van Agroforestry. Ons veld is dooraderd met bomenrijen: kersen, pruimen, bessenstruiken… Ze vormen een natuurlijke habitat voor insecten en bevorderen de biodiversiteit.” 

Zoals elke boer krijgt Davy uitdagingen te verwerken. “Te droog, te nat, te veel wind… je moet flexibel zijn.” Financieel blijft het ook elk jaar puzzelen. Toch kijkt hij hoopvol naar de toekomst. “Misschien nog wat meer land, zodat we de bodem extra rust kunnen geven. Maar voorlopig doen we gewoon verder zoals we bezig zijn.”

Zin om mee te doen?

Vlinderveld verwelkomt nieuwe leden doorheen het hele jaar. Of je nu zelf wil oogsten, een pakket wenst of liever komt shoppen op de markt: er is voor elk wat wils. “Het mooiste is dat je niet alleen verse groenten krijgt,” besluit Davy, “maar ook een band met het veld, met de seizoenen en met elkaar.”