Is melk duurzaam?

Melk en de impact op het milieu, hoe zit dat juist?

Sommigen stellen dat we zuivel uit onze voeding moeten schrappen om een gezonder en duurzamer voedingspatroon te bereiken. Dat is te kort door de bocht. Dierlijke producten hebben in de juiste verhouding hun plaats in een gezonde en duurzame voeding. Je mag niet vergeten dat wanneer de nodige calorieën en belangrijke voedingsstoffen afkomstig van dierlijke producten weggelaten worden, die gecompenseerd moeten worden door het eten van meer en diverse plantaardige voedingsmiddelen. En dat heeft ook zijn impact op de ecologische voetafdruk. Uit onderzoek (Peters & van Est, 2017) blijkt dat zuivel vervangen door alternatieven om dezelfde voedingsstoffen aan te leveren weinig milieuwinst lijkt op te leveren. Als je een goede manier zoekt om je ecologische voetafdruk te verkleinen, dan is lokaal en seizoensgebonden eten een goed begin.  

Broeikasgassen: de landbouwsector in Vlaanderen

De melkveehouderij nam al heel wat maatregelen om de uitstoot te beperken. Cijfers tonen dat de hele landbouwsector in Vlaanderen verantwoordelijk is voor 10% van de emissies. Hoewel vaak anders beweerd wordt, scoort de landbouwsector daarmee het beste, na de sector handel en diensten (5%). Andere sectoren stoten beduidend meer broeikasgassen uit: industrie (28%), energie (23%), transport (20%) en huishoudens (12%). Van de 10% broeikasgassen die de Vlaamse land- en tuinbouw uitstoot, komt ongeveer twee derde op rekening van de veehouderij. Zodoende is de Vlaamse veehouderij verantwoordelijk voor slechts 6% van de Vlaamse broeikasgasemissies.

Wat onderneemt de zuivelsector?

De totale emissie van broeikasgassen in Vlaanderen daalt, maar verdere inspanningen blijven nodig. De Belgische zuivelsector neemt tal van initiatieven om de melkveehouderij verder te verduurzamen. In 15 jaar tijd daalde de ecologische voetafdruk van een kg rauwe melk alvast met 26%. Bovendien wordt momenteel veel onderzoek verricht naar manieren om de uitstoot van de sector nog verder te beperken:

  • Er wordt gekeken naar voedersamenstelling voor runderen om via die weg de methaanuitstoot te verminderen;
  • De sector investeert in emissiearme stalvloeren om de emissies van ammoniak te doen dalen (vloeren met spleten waar de mest door geduwd wordt);
  • De sector kiest via genetische selectie koeien die minder methaan uitstoten;
  • De sector zet in op beter graslandbeheer om de capaciteit om koolstof op te slaan in de bodem te vergroten;
  • De sector zet in op teelt van lokale eiwitgewassen (voeder) of maken gebruik van reststromen van de voedingsindustrie zoals bierdraf als alternatief voor geïmporteerde soja.

Benieuwd naar de initiatieven die melkveehouders en verwerkers leveren om de productie van zuivel verder te verduurzamen? Raadpleeg het 'duurzaamheidsrapport zuivel' met feiten en cijfers.

Referenties:

 

Bekijk alle veelgestelde vragen